Soru:
Bir araç, doğrusal bir yolda A noktasından B noktasına 80 m doğu yönünde 16 saniyede gidiyor. Ardından aynı yoldan hiç durmadan B noktasından A noktasına 20 saniyede geri dönüyor. Buna göre aracın:
- a) Toplam yol boyunca sürati kaç m/s'dir?
- b) Tüm hareketi için ortalama hızı kaç m/s'dir?
Çözüm:
💡 Bu soru, gidiş ve dönüş içeren bir hareketi inceler. Sürat için toplam yol, hız için ise toplam yer değiştirme önemlidir.
- ➡️ Adım 1: Verileri Belirleyelim.
Gidiş Mesafesi (A'dan B'ye): 80 m (Doğu yönü (+))
Gidiş Zamanı: 16 s
Dönüş Mesafesi (B'den A'ya): 80 m (Batı yönü (-))
Dönüş Zamanı: 20 s
Toplam Zaman: \( 16 \text{ s} + 20 \text{ s} = 36 \text{ s} \)
- ➡️ Adım 2: a) Sürati Hesaplayalım.
Toplam Yol: \( 80 \text{ m} + 80 \text{ m} = 160 \text{ m} \)
Formül: \( \text{Sürat} = \frac{\text{Toplam Yol}}{\text{Toplam Zaman}} \)
Hesaplama: \( \text{Sürat} = \frac{160 \text{ m}}{36 \text{ s}} \approx 4.44 \text{ m/s} \)
- ➡️ Adım 3: b) Ortalama Hızı Hesaplayalım.
Toplam Yer Değiştirme: Aracın hareketi sonunda başlangıç noktasına (A'ya) döndüğü için yer değiştirmesi sıfırdır. (+80 m) + (-80 m) = 0 m
Formül: \( \text{Ortalama Hız} = \frac{\text{Toplam Yer Değiştirme}}{\text{Toplam Zaman}} \)
Hesaplama: \( \text{Ortalama Hız} = \frac{0 \text{ m}}{36 \text{ s}} = 0 \text{ m/s} \)
✅ Sonuç: a) Sürat ≈ 4.44 m/s. b) Ortalama Hız = 0 m/s. Hızın yönü olan bir büyüklük olduğu için, sonuçta yön belirtmeye gerek yoktur.
