Soru:
Aşağıdaki disakkaritlerden hangisi indirgen şeker değildir? Nedenini her bir disakkaritin yapısını dikkate alarak açıklayınız.
- a) Maltoz
- b) Laktoz
- b) Sükroz
Çözüm:
💡 İndirgen şeker olmamanın tek koşulu, disakkariti oluşturan her iki monosakkaritin de anomerik karbonlarının (C1) glikozit bağına katılmış olması, yani serbest yarı asetal gruplarının bulunmamasıdır.
- ➡️ Maltoz (a): [Glukoz (α1→4) Glukoz]. İkinci glukozun anomerik karbonu serbesttir. ✅ İndirgendir.
- ➡️ Laktoz (b): [Galaktoz (β1→4) Glukoz]. Glukoz biriminin anomerik karbonu serbesttir. ✅ İndirgendir.
- ➡️ Sükroz (c): [Glukoz (α1→2β) Fruktoz]. Hem glukozun hem de fruktozun anomerik karbonları (Glukoz C1 ve Fruktoz C2) birbirine bağlanmıştır. Serbest yarı asetal veya yarı ketal grubu yoktur. ❌ İndirgen değildir.
✅ Doğru cevap c) Sükroz'dur. Çünkü her iki monosakkaritin de indirgen uçları glikozit bağının oluşumunda kullanılmıştır.