Soru:
Laktoz (süt şekeri) bir disakkarittir ve hidroliz edildiğinde hangi monosakkaritlere ayrışır? Bu monosakkaritlerin yapıları arasındaki temel fark nedir?
Çözüm:
💡 Laktozun bileşenlerini ve bu bileşenlerin kimyasal özelliklerini düşünelim.
- ➡️ Birinci adım: Laktoz, galaktoz ve glikoz monosakkaritlerinden oluşur.
- ➡️ İkinci adım: Hidroliz, disakkariti oluşturan monosakkaritlere ayırır. Dolayısıyla laktozun hidrolizi sonucu galaktoz ve glikoz açığa çıkar.
- ➡️ Üçüncü adım: Bu iki monosakkarit birbirinin epimeri'dir. Yani, sadece bir karbon atomundaki (-OH ve -H) gruplarının konumu farklıdır. Bu fark 4. karbon atomunda bulunur.
- ➡️ Dördüncü adım: Glikozda C4'teki -OH grubu yatay (ekvatoryal), galaktozda ise dikey (aksial) konumdadır.
✅ Sonuç: Laktozun hidrolizi ile galaktoz ve glikoz oluşur. Bu şekerler, C4 karbonundaki -OH grubunun konumu bakımından farklılık gösteren epimerlerdir.