Soru:
"Tüm kuşlar uçar. Penguen bir kuştur. Öyleyse, penguen uçar." şeklindeki bir argüman için aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
- A) Argüman geçerlidir ve öncülleri tutarlıdır.
- B) Argüman geçersizdir ve öncülleri tutarsızdır.
- C) Argüman geçerlidir ancak öncülleri tutarsızdır.
- D) Argüman geçersizdir ancak öncülleri tutarlıdır.
Çözüm:
💡 Bu soruda gerçek dünya bilgimiz (penguenlerin uçamadığı) ile mantıksal yapıyı birbirinden ayırmak çok önemlidir.
- ➡️ 1. Adım: Geçerliliği Kontrol Et
Geçerlilik, argümanın biçimi/formu ile ilgilidir. Bu argümanın yapısı: "Tüm A'lar B'dir. C bir A'dır. Öyleyse C, B'dir." Bu, geçerli bir tümdengelim formudur. Öncüller doğru kabul edilirse, sonuç mantıksal bir zorunluluk olarak çıkar. Gerçekte öncüllerden birinin yanlış olması argümanın geçerliliğini bozmaz. ✅ Geçerli.
- ➡️ 2. Adım: Tutarlılığı Kontrol Et (Öncüllerin)
Şimdi sadece iki öncüle bakalım: "Tüm kuşlar uçar" ve "Penguen bir kuştur". Bu iki önerme, gerçek dünyada birlikte doğru mudur? Hayır, çünkü penguenler kuş olmalarına rağmen uçamazlar. Yani bu iki önerme, gerçek dünya bilgisi ışığında aynı anda doğru olamaz. Birbiriyle çelişirler (çünkü ikincisi birincisinin bir istisnasını oluşturur). ❌ Tutarsız.
✅ Sonuç: Bu argüman, biçimi itibarıyla geçerlidir ancak öncülleri tutarsızdır. Doğru cevap C seçeneğidir.
