Soru:
Aşağıdaki iki önermeyi inceleyiniz:
- "Bugün hava çok sıcaktır."
- "Bugün hava çok soğuktur."
Bu iki önerme tutarlı mıdır? Bu önermelerden oluşan bir argüman geçerli olabilir mi? Neden?
Çözüm:
💡 Bu soru, iki kavram arasındaki temel farkı göstermek için mükemmel bir örnektir.
- ➡️ İlk olarak tutarlılığı inceleyelim. Tutarlılık, tüm önermelerin aynı anda doğru olabilmesi demektir. "Hava çok sıcaktır" ve "Hava çok soğuktur" önermeleri aynı anda ve aynı koşullarda doğru olamazlar. Birisi doğruysa diğeri yanlıştır. Bu nedenle bu iki önermeden oluşan küme tutarsızdır.
- ➡️ Şimdi geçerliliği düşünelim. Geçerlilik bir argümanın özelliğidir. Bu iki önermeyi öncül olarak kullanalım. Örneğin: "Öncül 1: Hava sıcaktır. Öncül 2: Hava soğuktur. Öyleyse, güneş parlıyordur." Bu argüman geçerli midir? Hayır! Çünkü geçerli bir argümanda öncüller doğru olduğunda sonuç mutlaka doğru olmalıdır. Ancak burada öncüller zaten aynı anda doğru olamayacağı için, geçerli bir argümanın temel şartı olan "öncüllerin doğru olduğunu varsayma" durumu sağlanamaz. Tutarsız öncüllerden oluşan hiçbir argüman geçerli olamaz.
✅ Sonuç: Bu iki önerme tutarsızdır. Tutarsız önermelerden oluşan bir argüman ise geçerli değildir.
