Soru:
İbn Rüşd'ün felsefi sisteminde "Hakikat" kavramı nasıl tanımlanır ve bu tanım, din ile felsefe arasındaki ilişkiyi açıklamakta nasıl bir işleve sahiptir? Aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu görüşü en iyi şekilde yansıtır?
- A) Hakikat birdir ve sadece vahiy yoluyla elde edilebilir.
- B) Felsefe ve din, birbiriyle çatışan iki ayrı hakikat kaynağıdır.
- C) Felsefe ve din, aynı hakikatin ifade ediliş biçimlerindeki farklılıklardan ibarettir.
- D) Mutlak hakikate ulaşmak insan aklının kapasitesinin ötesindedir.
Çözüm:
💡 İbn Rüşd'ün "Hakikat" anlayışını ve din-felsefe ilişkisine yaklaşımını adım adım çözelim.
- ➡️ Birinci Adım: İbn Rüşd, akılcı bir filozoftur. Ona göre hakikat tektir.
- ➡️ İkinci Adım: Bu tek hakikate ulaşmanın iki yolu vardır: Felsefe (akıl yürütme, mantık) ve Din (vahiy, sembolik anlatım).
- ➡️ Üçüncü Adım: Bu iki yol, hedefte (hakikatte) birleşir. Aralarında bir çelişki olamaz. Görünürdeki bir çelişki, dini metinlerin derin/yorumsal (te'vil) anlamının anlaşılamamasından kaynaklanır.
- ➡️ Dördüncü Adım: Seçenekleri bu bilgiyle değerlendirelim. A şıkkı yanlıştır çünkü hakikate felsefe yoluyla da ulaşılabilir. B şıkkı, İbn Rüşd'ün tam karşıtı bir görüştür. D şıkkı, şüpheci/agnostik bir bakış açısıdır ve İbn Rüşd'ün aklın gücüne olan inancıyla uyuşmaz.
✅ Sonuç: C seçeneği doğrudur. Çünkü İbn Rüşd'e göre "Felsefe ve din, aynı hakikatin ifade ediliş biçimlerindeki farklılıklardan ibarettir."