Soru:
Bir bisikletlinin hareketine ait yol-zaman grafiği aşağıdaki gibidir. Grafiğe göre:
- Bisikletli hangi zaman aralıklarında durmaktadır?
- Hangi zaman aralığında en hızlı hareket etmektedir?
- Bisikletlinin [0-2] dakika aralığındaki sürati kaç m/dakika'dır?
Grafik Bilgisi: Yol (m) - Zaman (dakika) grafiği. (0,0), (2, 400), (5, 400), (7, 700) noktalarını birleştiren doğru parçaları.
Çözüm:
💡 Bir yol-zaman grafiğinde, yatay (zaman eksenine paralel) bir doğru, cismin durduğunu gösterir. Eğimin en büyük olduğu bölge ise en hızlı hareket edilen bölümdür.
- ➡️ Durmaya Karşılık Gelen Aralık: Grafik 2. ve 5. dakikalar arasında yatay seyrediyor (yol 400 m'de sabit). Bu, bisikletlinin 2-5 dakikalar arasında durduğunu gösterir.
- ➡️ En Hızlı Hareket: Eğim = Δyol / Δzaman. [0-2] dakika aralığındaki eğim = (400-0)/(2-0) = 200 m/dak. [5-7] dakika aralığındaki eğim = (700-400)/(7-5) = 150 m/dak. En büyük eğim 200 m/dakika ile [0-2] dakika aralığındadır.
- ➡️ [0-2] Dakika Aralığındaki Sürat: Yukarıda hesapladığımız gibi, eğim bize sürati verir. Sürat = Toplam Yol / Toplam Zaman = 400 m / 2 dakika = 200 m/dakika.
✅ Sonuç: Bisikletli 2-5 dakikalar arasında durmuştur. En hızlı [0-2] dakikalar arasında hareket etmiştir. Bu aralıktaki sürati 200 m/dakika'dır.