Soru:
"Bu akşam yine güzelliğin yana yana
Yollarda kalan hep gözlerimin yaşları"
Bu dizelerdeki "gözlerimin yaşları" ifadesi, şairin hangi özelliğini temsil etmek için kullanılmıştır? Bu kullanım hangi söz sanatına örnektir?
Çözüm:
💡 Burada somut bir varlık, soyut bir kavramı ifade etmek için kullanılmıştır. Sanatı bulmak için adımları takip edelim:
- ➡️ 1. Adım: "Gözlerimin yaşları" somut, gözle görülebilir bir şeydir.
- ➡️ 2. Adım: Bu somut varlık (gözyaşı), aslında şairin "hüznünü", "özlem duygusunu" veya "acısını" temsil etmektedir. Yani soyut bir duygu, somut bir nesne ile anlatılmıştır.
- ➡️ 3. Adım: Soyut bir kavramın (duygu, düşünce) somut bir varlıkla veya olayla anlatılması sanatına açık istiare denir. Burada benzetmenin sadece kendisine benzetilen (gözyaşı) ile yapılması, açık istiare olduğunu gösterir.
- ➡️ Alternatif Bakış: Bazı kaynaklarda bu tarz, bir bütünün (şairin kendisi) parçası (gözyaşı) ile anlatılması olarak mecaz-ı mürsel (ad aktarması) da sayılabilir. Ancak duygu aktarımı ön planda olduğu için en güçlü cevap açık istiaredir.
✅ Sonuç: Dizede, "hüzün/hasret" gibi soyut bir duygu, "gözyaşı" somut nesnesiyle anlatıldığı için bu bir açık istiare sanatıdır.
